حمل و نقل  یا ترابری در ایران از نظر کانال حمل و نقل به سه دسته حمل و نقل زمینی، حمل و نقل هوایی و حمل و نقل دریایی تقسیم می‌شود. حمل و نقل زمینی خود به دو نوع حمل و نقل جاده ای و حمل و نقل ریلی یا راه آهن تقسیم می‌شود. البته در ایران انواع دیگر حمل و نقل دیگر مثل حمل و نقل لوله‌ای، حمل و نقل کابلی هم وجود دارد. منبع فعال ترین بخش حمل و نقل در ایران بخش حمل و نقل جاده ای است که بیش از 72.5 درصد جابجایی کالا را به خود اختصاص می‌دهد. منبع گزارش اقتصادی بانک مرکزی سال 97. شرکت‌های حمل و نقل در دنیا به سه روش هوایی، زمینی و دریایی به حمل و نقل بار می‌پردازند. روش حمل و نقل زمینی خود به دو روش ریلی و راه شوسه ( بزرگراه‌ها، جاده‌ها، راه‌های خاکی ) انجام می‌گیرد . اینها از مهم‌ترین انواع روش‌های حمل و نقل کالا هستند.

ترابری در ایران نیز به سه روش حمل و نقل هوایی، حمل و نقل زمینی و دریایی صورت می‌گیرد. ترابری دریایی بین بنادر و جزایر ایران و بنادر و جزایر دیگر کشورها شکل می‌گیرد. این نوع حمل و نقل در جنوب و شمال ایران رواج دارد. بیش از ۷۰ شهر ایران دارای فروشگاه هستند و شرکت‌های هواپیمایی مختلفی در امر جابجایی بار و کالا بین شهرهای ایران و دیگر کشورها فعالیت دارند.

 

 

در ایران حدود ۱۲ هزار کیلومتر مسیر راه آهن وجود دارد و بین کشورمان با کشورهای دیگر نیز مسیر ریلی کشیده شده است. بخشی از حمل و نقل زمینی ایران از این طریق انجام می‌شود. حمل و نقل در ایران به دلیل یارانه‌ای که دولت به صورت مستقیم و غیرمستقیم پرداخت می‌کند، نسبتا ارزان است.

دست اندرکان حمل بار در ایران

تاریخچه حمل و نقل در ایران

تحولات حمل و نقل در ایران یا مختصری از تاریخچه حمل ونقل کشورمان از ابتدا تاکنون:  تاریخ حمل ونقل در کشورمان چندان طولانی نیست. می توان گفت از زمان سلسله قاجار اصولاً حمل بار با کامیون بین شهرهای داخل کشور مرسوم بوده و امکاناتی برای رشد وجود نداشته است. شغل رانندگی در آن زمان، چه راننده سواری و چه کامیون های باری بسیار مهم و ارزنده بود.

کامیون ها قدرت زیادی برای حمل بار را نداشتند و از نظر سرعت هم بسیار کند بودند، به طور مثال یک کامیون حداقل در مدت زمان سه روز از تبریز به تهران می رسید. اولین ایستگاه بین راه آن ها میانه و یا زنجان بود، بعد قزوین و سپس تهران.

یکی از کمبودهای بزرگ، پمپ های بنزین جاده ها بود، راه ها مهندسی ساز نبود، در نزدیکی شهرها همیشه چند عمله با بیل و گلنگ چاله چوله های راه ها را پر می کردند و مردم هم با خنده می گفتند این ها خاک هوا می کنند.

در زمان جنگ جهانی دوم یکباره تحول بزرگی در حمل ونقل کشورمان ایجاد شد، و آن حمل هزاران تن بار از بنادر جنوب ایران، از بندرهای خرمشهر و بندر امام خمینی (بندر شاهپور) به مرزهای شمالی ایران، مرزهای جمهوری ترکمنستان و جمهوری آذربایجان از راه تبریز و جلفا بود.

روزانه صدها کامیون با بار تحویل مقصد نهایی می شدند، رانندگان تماماً ایرانی بودند، آن ها در مدت حداکثر ده روز رانندگی کامیون را یاد می گرفتند و پس از تحویل بار کشور دوباره برمی گشتند و از مسیر جنوب تا شمال با کامیون ها بار می بردند.

به این رانندگان می گفتند «شوفرهای کُپُنی». اداره کننده این تشکیلات یک شرکت انگلیسی بود به نام UKCC و مدیر آن یکی از ارمنیان کشور لبنان به نام آقای تفنگچیان بود که از نسل کشی عثمانی ها گریخته بود و به کشور لبنان پناه برده بود.

 

 

او ده ها کارمند انگلیسی و ایرانی که به زبان انگلیسی آشنا بودند در اختیار داشت (البته از راه آهن دولتی ایران از بندر خرمشهر تا بندر گز ـ بندرترکمن امروزـ هم با ظرفیت بسیار بالا استفاده می شد). این حمل ونقل بزرگ اثر بسیار خوب و مثبتی بر حمل ونقل زمینی کشورمان گذاشت، اول این که تعداد رانندگان کامیون ها زیاد شدند و دوم این که پس از خروج متفقین از ایران، تعداد زیادی کامیون باری مخصوصا کامیون های ساختِ کارخانه ماک آمریکا، که تازه به مصرف گازوئیل مجهز شده بود، از طریق مزایده به ایرانیان فروخته شد.

 

 

این کامیون های دست دوم که به نام ماک جنگی مشهور بودند با قیمت بسیار خوب و نازل به ایران فروخته شد و اولین کسانی که از این نوع کامیون ها استقبال کردند برادران آشوری ما بودند که هر کدام دو یا سه و یا پنج دستگاه، بنا به وضع مالی خودشان، خریدند.

پس از جنگ جهانی دوم با همت ایرانیان ماک های تجاری در حمل ونقل ایران رونق گرفت، این کامیون ها در کار حمل ونقل حرف اول را می زدند. ماک های جنگی خدمات بسیار ارزنده ای در کار حمل ونقل کشورمان انجام دادند.

از آن زمان به بعد می توان گفت کار کامیون داری منطقه ای و استانی شد. برای مثال از کشورهای اروپا و روسیه و خاور دور با قطار به جلفا بار می رسید، که از اتحاد جماهیر شوروی هم می گذشت، و به همین دلیل آذربایجانی ها به علت نزدیکی به جلفا از دیگر استان ها پیشی گرفتند.

در آن زمان سالیانه هزاران تن بار توسط شرکت سَتی که نویسنده این مقاله خود یکی از مدیران آن شرکت است حمل می شد. این شرکت افتخار حمل تمام محمولات نیروگاه رامین اهواز و همچنین نیروگاه محمد منتظری اصفهان، به اضافه هفت سیلو در کل کشور را به عهده داشت.

نیروگاه ها توسط سازمان «تکنوپرم اکسپورت» شوروی سابق و سیلوها هم توسط «سلخوزپرم اکسپورت» ساخته می شد. جمع محمولات این دو طرح بزرگ ۳۰۰هزار تن می شد که در مدت سه سال حمل گردید. در این کار بزرگ مدیون برادران کامیون دار آذربایجان ها بودیم.

مضافاً برای دیگر شرکت های فورواردر ایرانی روزانه صدها واگن بار به جلفا می رسید و هیچ وقت در حمل محمولات از جلفا کمبود کامیون احساس نشد. بعد از آذربایجانی ها، کامیون داران شیراز، اصفهان، خراسانی ها و غیره به طور جدی و با قدرت در حمل محمولات کشورمان فعالیت می کند.

قبل از انقلاب جمهوری اسلامی ایران، خرمشهر بهترین و پرجوش و خروش ترین مبداء حمل بار بود. صبح ها در مدت زمان کار اداره گمرک، بار از گمرک ترخیص می شد و صاحبان بارها و نماینده ترخیص کار صاحب بار، بار خود را به گاراژهای خرمشهر که تماماً در خیابان دیزل آباد جدید مرکزیت داشتند، می سپردند و گاراژ مورد نظر با در دست داشتن اجازه حمل بار و پروانه سبز گمرکی، کامیون را بارگیری نموده و بارنامه را طبق بار بارگیری شده در هر کامیون صادر نموده و کامیون را روانه مقصد می کردند و حق کمیسیون خود را هم وصول می کردند، و با گاراژی که در مقصد همکاری داشتند پس کرایه را موکول به پرداخت آن ها در مقصد می نمودند.

در تهران نمایندگی اکثر گاراژها در دست باربری خادم بود که تمام پس کرایه ها را می پرداخت و سپس از صاحب بار اخذ می گرفت و یک کمیسیون جزئی هم می گرفت که آن هم هزینه مخارج یک درمانگاه می شد. این محل را حاج آقا خادم و شریکش حاج آقا عزیزی دایر کرده بودند.

در مورد کریرها که در زمان رونق واردات از اروپا شروع به کار کردند، شرکت ایران کنتینر(Container) بود که با یک کار ابتکاری حمل محمولات در داخل کانتینر را ابداع نمود. مرحوم سید محمد کاظمی با شرکای خود شرکت «ایران کنتینر کمپانی» را تشکیل دادند و با ۱۰۰ دستگاه کامیون شروع به کار کردند. او به قرار اطلاع با شرکای خود اختلاف پیدا کرد و ناچاراً سهام خود را واگذار نمود و سپس با آقای شالچی چهارصد دستگاه کامیون ماک بی دماغ خریداری کردند و شرکتی به نام شرکت «ایران یوروپ کریر» دایر نمودند. تعداد کامیون ها و ابتکار حمل محمولات با کانتینر تحول بزرگی در حمل ونقل بین المللی ایران ایجاد کرد.

می توان گفت تا این تاریخ، اولین و آخرین شرکت خصوصی حمل ونقل بود که با این تعداد کامیون از ایران به اروپا و برعکس مغول کار حمل ونقل شد. پس از انقلاب اسلامی ایران به طوری که شایع بود اقساط بدهی بانکی پرداخت نشد و شرکت و کامیون ها مصادره شد و تماماً  از طرف دولت به شرکت IRISIL که شرکت بین المللی حمل ونقل جمهوری اسلامی ایران بود تعلق گرفت.

بعد از انقلاب اسلامی ایران وضع در مراکز بارگیری فرق کرد. اکنون صاحب بار به مرکز پایانه های مبداء بارگیری رجوع می کند و تعداد کامیون جهت حمل بارهای خود و مقصد و نوع کالا را اعلام و درخواست وسیله حمل می نماید، در آن جا اعلام بار می شود، رانندگان داوطلب آمادگی خود را با شرایط گفته شده اعلام می کنند و بار تُجار بدون وقفه حمل می شود.

تاریخچه وسایل حمل و نقل در ایران

ورود اتوبوس به ایران

در قرن نوزدهم ایران مورد توجه به روسها و اروپائی ها قرار گرفت و با توجه به چاه های نفت آن تصمیم به سرمایه گذاری در ایران نمودند که صنعت حمل و نقل نیز جزء سرمایه گذاری آنان بود و با توجه به میزان کرایه ، سودآوری و زیر ساختهای حمل و نقل توجیه اقتصادی آن رد شد . به همین دلیل اتوبوس ، به عنوان اولین وسیله حمل ونقل عمومی در ایران ، به یکی از تجار ایرانی به نام معین التجار فروخته شد .

معین التجار پس از انقلاب مشروطه اتوبوس خود را به تهران آورد و با کرایه هر نفر ۳ شاهی مشغول به کار گردید پس از مدتی تقاضا برای استفاده از اتوبوس افزایش یافته و در چند سال بعد چندین اتوبوس توسط تجار مختلف وارد تهران گردید و در امر حمل و نقل مسافر مشغول به کار گردید .

صنعت خودرو سازی در ایران

اتوبوسها با توجه به طی مسافت از اروپا تا ایران مستهلک می گردید ضمناً هزینه حمل و نقل بالاتر را طلب می نمود این مشکلات باعث پایه گذاری صنعت اتومبیل سازی در ایران گردید .

براین اساس صنایع مونتاژ خودرو برای اولین بار در شهرهای تبریز ، رشت و تهران آغاز به فعالیت نمود . این کارخانجات اغلب با مونتاژ قطعات خودرو و ساخت بعضی از قطعات بدنه تاسیس گردید و به مرور زمان دولت ایران به ایجاد صنایع جانبی و زیر ساختها پرداخت .

اولین اتوبوسهای حمل و نقل مونتاژ شده در سال ۱۲۹۰ هجری شمسی در تهران آغاز به کار کرد . در آن سال همچنان تعداد درشکه های فعال در سیستم حمل و نقل حدود ۵۰۰ دستگاه بود و حدود ۵% جابجایی مسافر توسط اتوبوسها انجام می گرفت .

تاریخچه حمل و نقل در ایران

بر کسی پوشیده نیست که کشور ما دارای تمدن باستانی بسیار کهن است.این تمدن و قدمت خود سبب داشتن سابقه بسیار طولانی و درخشان در زمینه تاسیس راه و حمل و نقل و سایر موارد از این دست می باشد. حمل و نقل بخشی از تاریخ و فرهنگ ایرانیان از دوران باستان بوده چرا که ایرانیان باستان بر اساس خصوصیات و شرایط حاکم بر کشور دریافته بودند که برای حفظ کشور و دفع تجاوزات باید به موضوع راهسازی توجه ویژه نمود و مهارتهای لازم برای آن را ارتقاء داد. مثلا ایرانیان ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در زمینه ساخت شناور و دریانوردی فعالیت داشتند و همین موضوع سبب شد تا ایرانیان قرن‌ها حاکمیت دریاهای اطراف را داشته باشند. موقعیت جغرافیایی، تمدن ایرانیان و رابطه خوب ایرانیان با مصر و ملت‌های خاورمیانه باعث شد که جابجایی زمینی از همان دوران در ایران رونق بیشتری پیدا کند هرچند قبل از آن رفت و آمد جاده‌ای به طور شهر به شهر در کشورمان به انجام می‌رسید.

 

پیشرفت حمل و نقل در ایران

با گذشت زمان در دوره حکومت اشکانیان حمل و نقل و سیستم‌های جابجایی بار شکل جدی‌تری به خود گرفت و گسترده‌تر از گذشته شد اما دوره شکوفایی راه و راهسازی در دوره ساسانیان بود. در این دوره موضوع تجارت و نقل و انتقال کالا تا جایی پیشرفت کرد که راهسازی و همچنین تجارت‌ بین‌المللی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد و دراین زمان بود که تجارت میان ایران و کشورهای اروپایی و آفریقایی شروع شد.

 

 

در طول قرنهای ۱۸ و ۱۹با تکامل فنی وسایل نقلیه ، انگیزه‌های بسیار زیادی برای ایجاد تغییرات بنیادی در نظام‌های حمل و نقل به وجود آمد. در این بین با ظهورانقلاب صنعتی و پیشرفت‌های بسیار زیاد در زمینه تکنیک این صنعت در دنیا و کشور ایران توانست با استفاده از آن، سود خوبی را به دست ‌آورد و تجارت‌های بین‌المللی خود را انجام دهد زیرا از دیرباز در مسیر جاده ابریشم قرار داشت و این راه باستانی جزو بهترین جاد‌های دنیا به حساب می آمد گرچه عقب ماندگی صنعتی آن و نبود جاده های مناسب اجازه نداد تا کشور سهمی که سزاوار آن بود کسب کند. بعدها و با تغییر نظام حکومتی ایران توانست بخشی از عقب ماندگی خود را جبران کرده و با استفاده از روش‌های دریایی، هوایی و ریلی به موفقیت‌های نسبتا رضایت بخشی در این زمینه برسد. تاریخچه این صنعت در ایران به طور کلی، درخشان بوده است.

 

حمل و نقل اتوبوسی در ایران

شیوه نقل و انتقال جاده‌ای، در واقع بزرگ‌ترین و بهترین شبکه نقل و انتقال کشورمان به حساب می‌آید. با استفاده از این روش می‌توان به کلیه مناطق دسترسی داشت. تنوع بسیار زیاد وسیله نقلیه در روش نقل و انتقال جاده‌ای و نیز هزینه مقرون به صرفه بودن استفاده از حمل و نقل به این روش، باعث شده که حمل و نقل جاده‌ای در کشورمان از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار شود. یکی از وسایل نقلیه خوب و محبوب برای شیوه حمل و نقل جاده‌ای، اتوبوس می‌باشد. با پیشرفت روزافزون علم و تکنولوژی، هر روز مدل‌های مجهزتر و بروزتری وارد بازار شد و توانست این روش حمل و نقل در ایران را با رونق بیشتری همراه کند. یکی از مزایای عمده در حمل و نقل اتوبوسی هزینه مناسب و اقتصادی آن برای مسافر است به گونه ای که این روش محبوبیت ویژه ای در میان مردم از دوران گذشته و شروع عصر حمل و نقل ماشینی داشته است. حمل و نقل جاده‌ای با استفاده از اتوبوس، بدون تردید جایگاه بسیار ویژه‌ای را در تاریخچه حمل و نقل در ایران به خود اختصاص داده است.

 

تاسیس اداره حمل و نقل در ایران

استفاده از اتوبوس برای حمل و نقل با اینکه سرعت و میزان جابجایی‌ها را با افزایش بسیار زیادی همراه کرده بود، اما مشکلاتی هم داشت و سبب شد شکایات و نارضایتی‌های بسیاری از سوی مردم اعلام شود. با توجه به این موضوع دولتمردان وقت در سال ۱۲۹۸ شمسی تصمیم گرفتند که قوانینی را برای استفاده بهتر از اتوبوس تنظیم کنند. از این رو یک اداره با هدف مدیریت امور حمل و نقل تاسیس شد.امروز کار این اداره تقریبا توسط وزارت راه و شهرسازی انجام می شود هرچند می توان ادارات تابعه مانند سازمان راهداری و پایانه ها را نیز در رده این اداره به حساب آورد. عد از تاسیس اداره حمل و نقل بود که بسیاری از مشکلات مردم برطرف شد. از بهترین خدماتی که توسط این اداره ارائه شد می‌توان به مشخص کردن زمان کار اتوبوس‌ها، تعیین هزینه کرایه، صادر کردن پلاک‌های شناسایی برای کلیه اتوبوس‌ها و همچنین به وجود آوردن آیین‌نامه انضباطی اشاره کرد. با گذشت زمان تعداد خطوط اتوبوس فعال افزایش پیدا کرد. در سال ۱۳۲۰ شمسی تعداد اتوبوس‌های پایتخت که در زمینه حمل و نقل مسافر  فعالیت داشت، به ۱۰۰ دستگاه رسید. در سال ۱۳۳۱ دولت با وارد کردن شرکت‌های خصوصی به سیستم حمل و نقل جاده‌ای، تصمیم داشت تا سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب این بازار و صنعت جدید کند و بتواند از این راه به درآمدزایی برسد. تاسیس اداره حمل و نقل یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخچه حمل و نقل در ایران می‌باشد.

 

نکاتی در مورد حمل و نقل زمینی در ایران

همانطور که در ابتدای مطلب نیز عنوان شد، حمل و نقل زمینی و یا جاده‌ای به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و البته بهترین روش‌های حمل و نقل در ایران شناخته شده است.از نکات مثبت و خاص راه در کشور ما حجم بسیار زیادی راه آسفالت است که وجود دارد و اکثر شهرها را به هم وصل می‌کند. دقت داشته باشید که طول جاد‌های ایران تا سال ۹۵ هجری شمسی چیزی حدود ۸۷۱۵۵ کیلومتر بود. این میزان به ۲۰۴۱ کیلومتر آزادراه، ۴۲۶۰۱ راه‌های فرعی، ۲۵۵۳۷ جاده‌های اصلی و ۱۶۶۲۶ کیلومتر بزرگراه تقسیم‌بندی می‌شود. به دلیل ساختار اقتصاد در ایران حمل و نقل جاد‌ه ای در کشورمان به خاطر یارانه‌ای که از سوی دولت به طور غیرمستقیم و مستقیم به مردم داده می‌شود، نسبت به بسیاری از دیگر کشورها ارزان تر می‌باشد.مسیر پیشرفت ایران را در راه سازی و حمل نقل می توان به سه دسته زمانی تقسیم نمود:

 

• دوران باستان
• زمان ظهور اسلام
• عصر جدید

دوران باستان و راه های ارتباطی در ایران

در دوران باستان هدف از برقراری ارتباط و ساخت راه های ارتباطی برقراری ارتباط بین حاکمان مناطق مختلف، و حل مشکلات جنگی و دولتی بوده است. جاده ابریشم یا همان راه شاهی یکی از بزرگترین راه های ارتباطی بین جوامع مختلف بود ( جاده ابریشم باعث ارتباط ایران  با چین و روم می شد) که در دوران باستان شکل گرفت و علاوه بر اهداف دولتی تاثیر بسزایی در تجارت و پیشرفت بازرگانان در ایران داشت.

 

راه های ارتباطی در زمان ظهور اسلام

درزمان ظهور اسلام شهر سازی در ایران بسیار گسترده شده بود و شهرها شکل جدیدی به خود گرفتند. از آن زمان به بعد شهرها تلفیقی از اسلام و مذهب مردم بودند. گفته شده که در این دوره ایران پیشرفت بزرگی در زمینه حمل و نقل و ساخت راه های ارتباطی داشت و از جمله پیشرفت ارتباطی در آن زمان می توان به ساخت راه های کوهستانی و ساخت بنا های بین راهی اشاره نمود.

 

راه های ارتباطی در عصر جدید

حمل نقل جاده ایی در ایران در زمره صنایع قدیمی محسوب نمی شود و تاریخچه آن بیشتر مربوط به زمان قاجار و ساخت جاده های خاکی توسط آن ها می باشد زیرا تا قبل از آن حکومتهای وقت هیچ اقدام اثرگذاری در این بخش انجام نداده اند به گونه ای که وضعیت راه ها تا پایان حکومت قاجار بسیار اسفناک بود و می توان حتی گفت بجز راه شاهی که آن هم یادگار پیشینیان و دوره های باستانی است ما ایرانیان از راه و راهسازی و حمل و نقل صنعتی سهمی نداشته ایم اما پس از انقلاب مشروطه که بیست سال زمان نیاز داشت تا سلسله بی کفایت قاجار منقرض شود و بخصوص پس ازانقلاب کبیر روسیه در ایران کارهای بزرگی در زمینه راهسازی و حمل و نقل نوین صورت گرفت که سهم هموطنان ارمنی در این برش از تاریخ بیشتر از سایر اقوام بود و توسط این هموطنان بود که شرکت های بین المللی نیز برای حمل و نقل تاسیس و راه اندازی شد و حمل نقل بین المللی در ایران به معنای امروزی آغاز شد. همچنین درنوشتن برخی بخش ها در این مقاله دو قسمتی از سایت رسمی شرکت ستاره آبی دریا و شرکت گسترش ترابر شمیم استفاده شده است.

 

تاریخچه حمل و نقل جاده ای در ایران

پیشینه حمل‌ونقل جاده‌ای ایران خیلی طولانی نیست و می‌توان گفت در دوره قاجار حمل بار با وسایل نقلیه باری آغاز شد. در آن زمان داشتن گواهینامه پایه یک بسیار مهم بود. در آن زمان رانندگان کامیون حمل بار ظرف مدت ۱۰ روز آموزش می‌دیدند و برای حمل بار در مسیر شمال به جنوب کشور و بالعکس به کار گرفته می‌شدند. بعد از جنگ جهانی دوم بود که کامیون‌های بیشتری (دست‌دوم اروپایی) به کشور وارد شد و باعث شد که شغل کامیون‌داری از حالت کشوری به منطقه‌ای و استانی تبدیل گردد. تا این زمان حمل بار بین‌المللی در ایران رایج نشده بود، اما به فاصله چند سال بعد از انقلاب روسیه، ارمنی‌ها شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی را در ایران تأسیس کردند. (منبع)

 

حملونقل جاده ای، در واقع بزرگ ترین و بهترین شبکه  حملونقل کشورمان به حساب می آید. با استفاده از این روش        حملونقل می توان به کلیه مناطق دسترسی داشت. تنوع بسیار زیاد وسیله نقلیه در روش             حملونقل  جادهای و نیز هزینه به صرفه این روش، باعث شده       حملونقل جاده ای در کشورمان از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار شود.

یکی از وسایل نقلیه خوب و محبوب برای  حملونقل جاده ای، اتوبوس است. با پیشرفت روزافزون علم و فناوری، هر روز مدل های مجهزتر و بروزتری وارد بازار شد و توانست این روش حمل ونقل در ایران را با رونق بیشتری همراه کند .

برای اینکه بخواهید از اتوبوس استفاده کنید ،هزینه بسیار مناسبی را پرداخت خواهید کرد . حملونقل جاده ای با استفاده از اتوبوس، بدون تردید جایگاه بسیار ویژه ای را در تاریخچه حمل ونقل در ایران به خود اختصاص داده است.

استفاده از اتوبوس برای  حملونقل با اینکه سرعت و میزان  جابهجایی ها را با افزایش بسیار زیادی همراه کرده بود، مشکلاتی هم داشت و سبب شد مردم  نارضایتیهای خود را اعلام کنند.

باتوجه به این موضوع دولتمردان سال ۱۲۹۸ شمسی تصمیم گرفتند قوانینی را برای استفاده بهتر از اتوبوس تنظیم کنند؛ از این رو یک اداره با هدف مدیریت امور                 حملونقل تاسیس شد.

بعد از تاسیس این اداره بسیاری از مشکلات مردم حل شد. از بهترین خدماتی که توسط این اداره ارائه شد  میتوان به مشخص کردن زمان کار اتوبوس ها، تعیین کرایه، صادر کردن  پلاکهای شناسایی برای کلیه  اتوبوسها و همچنین به وجود آوردن آیین نامه انضباطی اشاره کرد. با گذشت زمان تعداد خطوط اتوبوس فعال افزایش پیدا کرد.
در سال ۱۳۲۰ شمسی تعداد اتوبوس های پایتخت که در زمینه  حملونقل مسافر فعالیت داشتند، به ۱۰۰ عدد رسید. در سال ۱۳۳۱ دولت با وارد کردن شرکت های خصوصی به سیستم  حملونقل جاده ای، تصمیم داشت سرمایه گذاران بیشتری را جذب این  سیستم کند و بتواند از این راه به درآمدزایی برسد. تاسیس اداره  حملونقل یکی از مهم ترین وقایع تاریخچه حمل ونقل در ایران است. (منبع)

 

تاریخچه حمل و نقل ریلی در ایران

حملونقل ریلی نیز  بهمنظور جابه جایی مسافر از شهر به شهری دیگری به انجام می رسد. البته از این سیستم  حملونقل برای جابه جایی بارهای ریز و درشت نیز استفاده  میکنند. به طور کلی سیستم  حملونقل ریلی در بین مردم بسیار محبوب است. کشورمان از ۱۱۱۰6 کیلومتر مسیر راه آهنی برخوردار است. بانک جهانی می گوید: ایران پس از چین )با ۲۱۰۰ کیلومتر( و امریکا )۱۲۱5(، آلمان ۹۱۹)(، ژاپن )۷۹۴(، کره جنوبی )۷۷۰( و اسپانیا
)66۰( با 55۰ کیلومتر طول خطوط ریلی شهری در حال ساخت و بهره برداری در رتبه هفتم جهان قرار دارد.  ایران از نظر تعداد شهر دارای قطار شهری در حال ساخت یا بهره برداری، دارای رتبه پنجم در جهان است و در شاخص طول خطوط ریلی برون شهری نیز از رتبه ۲۷ به رتبه ۱۹ ارتقا پیدا کرده است. براساس این آمار، از نظر توان مهندسی و هزینه ارائه خدمات  حملونقل ایران جزو ۱5 کشور برتر دنیاست. همچنین ایران در میان ۱۴۳ کشور از نظر زیرساخت ریلی، در رتبه ۴5 قرار گرفته است. از نظر زیرساخت ریلی ترکیه با رتبه ۹۴، عربستان با رتبه 5۰، یونان با رتبه 56، مکزیک با رتبه 6۳، پاکستان با رتبه ۷۱ و برزیل با رتبه ۹۴، در جایگاه هایی پایین تر از ایران قرار گرفته اند. امارات ،قطر و کویت جزو کشورهایی هستند که یا خدمات ریلی منظمی ندارند یا بخش ناچیزی از آنها پوشش ریلی دارند و به همین دلیل مشمول  رتبهبندی قرار نگرفته اند.

 

تاریخچه حمل و نقل بین المللی در ایران

برای تاریخچه حمل و نقل بین المللی (فوروادینگ) به مطلب اختصاصی آن مراجعه کنید.

 

مطالب مرتبط:

تاریخچه حمل و نقل بین المللی (فورواردینگ ) در ایران